Innlegget under er apellen eg heldt på "Bondefrukost" på Eidsvolls plass utanfor Stortinget onsdag 8. april 2015 - eit arrangement i regi av Noregs Bondelag. Utfordringa eg fekk var å kome med eit blikk på kvifor "Noreg treng bonden" - sett frå min ståstad som Venstre-ordførar i Eid. Sjå heile programmet for Bondefrukosten her
av alle myter om norsk
landbruk er det éi eg absolutt aldri har forstått: Myta om at
landbruket ikkje omstiller seg - at det er ei næring som ikkje følgjer med i
tida.
Eg veit frå
min ståstad som ordførar for Venstre i ei landbrukskommune på Vestlandet at det
er så langt frå sanninga som det kan bli. Landbruket er ei næring som alltid
har fornya og omstilt seg. Ja, kanskje meir i dag enn nokon gong.
Då eg tok Bondelaget sin "bondetest" på nett i går, kom eg ut som Framtidsbonden. Bonden som i følge skildringa på nettsida er på jakt etter nye måtar å gjere ting på, som ivrig tar i bruk teknologi og ny kunnskap, og alltid ser framover.
Då slo det meg
følgande: Slik eg kjenner landbruksnæringa i Eid - er ikkje dette "Framtidsbonden": Det er bonden av i dag!
For å ta nokre få døme:
Våre sauebønder har for
lengst tatt i bruk GPS-sendarar på sauene som blir sendt til fjells på beite -
og følger dei på iPaden eller mobilen sommaren igjennom.
Våre mjølkebønder er i
full gang med å investere i og omstille seg til ei ny tid med lausdrift, nye
driftsformer og robotteknologi. Ja, berre dei siste ti åra er det investert
over 1 milliard kroner i nye fjøsar og ny fjøsteknologi i landbruket i Eid og
elles i Sogn og Fjordane.
Tenk over følgande:
Når du køyrer bil gjennom Bjørvikatunnelen her i Oslo, er tunellen fullstappa
av avanserte elektroniske styringssystem: Lys, ventilasjon, alarmar og mykje
meir. Styringssystema i Bjørvikatunellen er produsert, installert og levert av
ei elektro- og automasjonsbedrift på Eid: Eid Elektro. Bra for Eid, bra for
Oslo. Men: Den same bedrifta leverer, installerer og driftar også dei avanserte
mjølkerobotane som er på full fart inn i vår mjølkeproduksjon - med eit betre
liv for både bønder og dyr som resultat.
Så godtfolk, ingen må
tru at det finst éi verd for teknologi, ingeniør-kunst og innovasjon og ei anna
verd for landbruk! For meg - som ordførar i Eid og Venstre-mann - er ei
moderne, framoverlent landbruksnæring ein sjølvsagt del også av det teknologisk
avanserte, høgkompetente næringslivet vi skal leve av i framtida.
Og kanskje viktigast
av alt når vi snakkar om Framtidsbonden: Slik eg kjenner landbruksnæringa i mi
kommune, er dei blant dei flinkaste i klassen å jobbe systematisk med nettverk,
samarbeidsprosjekt og kunnskapsdeling. Dei arrangerer temakveldar - med fagleg
påfyll og sosial hygge. Felles kafelunsjar på kaffibarar i sentrum. Systematiske
utviklingsprosjekt i samarbeid mellom kommune, næringsselskap,
samvirkebedrifter og bøndene sjølve.
Bøndene i Eid er rett
og slett til stades der næringslivet elles er til stades - og er tydelege
overfor oss politikarar på at landbruket er ei næring på line med andre.
Landbruket må - som andre næringar
- ha langsiktige rammevilkår som gjer det mulig å satse og investere. Ikkje for
å bevare alt som det er, men for stadig å fornye og utvikle seg.
På lokalt plan er eg
stolt og glad over at vi i Venstre-styrte Eid no for første gang på mange år
vedtar ein ny kommuneplan der vi tar vare på dyrka mark og legg opp til å kunne
dyrke endå meir i åra som kjem - fordi landbruksjord også er næringsareal.
På nasjonalt plan må vi saman sørge
for at det er lønsamt å produsere mat i Noreg - basert på norske naturressursar.
Og som i næringslivet elles treng vi eit mangfold av små og
store bedrifter - i dette tilfellet gardsbruk - over heile landet. Mangfaldet
av små og store bruk er viktig både for å utnytte ressursane der dei er - og
rett og slett fordi vi treng ein underskog av mange små for at nokon skal vekse
seg store.
Så meiner eg det er utruleg viktig
at all utvikling av landbruket må vere bygd på kunnskap. På utdanning, forsking
og rådgiving. Vi må ha eit landbruk i Noreg som tar vare på bonden, miljøet,
klimaet, jorda og dyra. Vekst i produksjonen er bra, men må alltid baserast på
kunnskap og på berekraftig bruk av naturressursar som står seg over tid. Ikkje
vekst for ein kvar pris.
I morgon startar Venstre vårt
landsmøte i Tromsø. Der har vi grøn vekst og grøn omstilling
som hovudtema. Omstillinga av Norge frå ein fossil oljeøkonomi til ein grøn
framtidsøkonomi. Det grøne skiftet har dei blå og grøne næringane våre - fiskeri, havbruk, landbruk og
skogbruk - ein sjølvsagt plass. Den norske bonden er ein framtidsbonde - og den
norske landbruksnæringa er ei framtidsnæring.
Og heilt til slutt vil eg nytte høvet til éin ting: Ønskje dykk alle velkomne til Nordfjordeid
tredje helga i juli! Då går vår største happening gjennom året av stabelen: Malakoff Rockfestival med 20.000 besøkande - i fjor kåra til Norges aller beste
rockefestival.
Kvifor nemner eg det
her? Jo, fordi det sjølvsagt er bøndene i Eid og Eid Bondelag som riggar alle
scenene! Med traktorar og frontlessarar brukar våre bønder dagane mellom
førsteslåtten og andreslåtten til å jobbe dugnad med å rigge Vestlandets
største scenerigg for Seigmen, Kaiser Chiefs, Enslaved, Mew og andre store band
frå inn- og utland - og får betalt i form av fribillettar til ei helg
fullstappa med rock.
Kort sagt: Bøndene
våre er der det skjer - når det skjer - og får både fest og kvardag på Eid og i
landet elles til å gå rundt! Vi treng bonden - vi treng norsk landbruk.
God frukost - lukke
til med dagen og framtida!
Ingen kommentarer:
Legg inn en kommentar